خداوند برخی زمانها را بر برخی دیگر برتری داده است:
خداوند می فرماید((اللهُ یصْطَفِی مِنَ الْمَلاَئِکَةِ رُسُلاً وَمِنَ النَّاسِ إِنَّ اللهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ*‏خداوند از میان فرشتگان پیام‌آورانی (همچون جبرئیل ) را برمی‌گزیند (و به سوی انبیاء گسیل می‌دارد) و هم از میان انسانها پیغمبرانی ( همچون موسی و عیسی و محمّد ) را ( برمی‌گزیند و به سوی مردم می‌فرستد ، و از کار همه آنان باخبر است ) چرا که خداوند شنوا و بینا است)) ابوهریره رضی الله عنه می فرماید: پیامبر صلى الله علیه وسلم فرمودند: «اَلصَّلَواتُ الخَمسُ وَالجُمُعَةُ إلَى الجُمُعةِ ورمضانٌ إلى رمضانٍ مُکَفِّراتٌ لما بینهنَّ إذا اُجتُنِبَتِ الکَبائرُ* نمازهای پنجگانه، جمعه تا جمعه ای دیگر و رمضان تا رمضانی دیگر کفاره ی گناهان فاصله بین آنها می شوند به شرطی که از گناهان کبیره پرهیز شود. (روایت مسلم).
عناصر اصلی این موضوع:
1- ما چرا خویش را برای ماه رمضان آماده می نماییم؟
قال تعالى: ((یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ* ‏ای کسانی که ایمان آوردهاید ! بر شما روزه واجب شده است، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما بودهاند واجب بوده است، تا باشد که پرهیزگار شوید . البقرة: 183)‏)
و نیز خداوندمی فرماید: ((وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدِّتْ لِلْمُتَّقِینَ* الَّذِینَ ینْفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْکَاظِمِینَ الْغَیظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللهُ یحِبُّ الْمُحْسِنِینَ* وَالَّذِینَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللهُ وَلَمْ یصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ یعْلَمُونَ* و به سوی آمرزش پروردگارتان، و بهشتی بشتابید و بر همدیگر پیشی گیرید که پهنای آن (همچون پهنای) آسمانها و زمین است؛ برای پرهیزگاران تهیه دیده شده است.‏ ‏آن کسانی که در حال خوشی و ناخوشی و ثروتمندی و تنگدستی، به احسان و بذل و بخشش دست مییازند، و خشم خود را فرو میخورند، و از مردم گذشت میکنند، و ( بدین وسیله در صف نیکوکاران جایگزین میشوند و) خداوند نیکوکاران را دوست میدارد. ‏و کسانی که چون دچار گناه شدند، یا بر خویشتن ستم کردند، به یاد خدا میافتند و آمرزش گناهانشان را خواستار میشوند - و بجز خدا کیست که گناهان را بیامرزد ؟ - و با علم و آگاهی بر (زشتی کار و نهی و وعید خدا از آن ) چیزی که انجام دادهاند پافشاری نمیکنند ( و به تکرار گناه دست نمییازند ) .‏ (آل عمران: 133-135) و نیز خداوند می فرماید: ((وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ یا أُولِی الألْبَابِ*‏ و توشه برگیرید که بهترین توشه پرهیزگاری است، و ای خردمندان ! از ( خشم و کیفر ) من بپرهیزید .‏(البقرة: 197)).
از ابو هریره رضی الله عنه روایت است که گفت: پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ فرمودند: إذا جاء رمضان فُتِحَت أبوابُ الجَنَّةِ، وغُلِّقَت أبوابُ النَّار، وصُفِدتِ الشَّیاطین" هنگامی که رمضان می آید درهای بهشت باز و درهای جهنم بسته می شوند و شیاطین به غل و رنجیر کشیده می شوند .(بخاری ومسلم) ونیز ابو هریره رَضِیَ اللهُ عَنهُ روایت می کند که پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ فرمودند: «من صامَ رمضانَ إیمانًا واحتسابًا غُفِرَ لهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ * هر کس ماه رمضان را از روی ایمان و امید به پاداش روزه بگیرد گناهان گذشته ی او بخشوده می شوند. (بخاری ومسلم).
2- از جمله ویژگیهای ماه رمضان : ماه نزول قرآن، ماه روزه گرفتن، ماه بخشش و احسان است. خداوند می فرماید: ((شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَینَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیامٍ أُخَرَ یرِیدُ اللهُ بِکُمُ الْیسْرَ وَلاَ یرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ* ماه رمضان است ماهی است که قرآن در آن فرو فرستاده شده است تا مردم را راهنمائی کند و نشانهها و آیات روشنی از ارشاد ( به حق و حقیقت ) باشد و ( میان حق و باطل) جدائی افکند . پس هر که از شما ( فرا رسیدن ) این ماه را دریابد ، باید که آن را روزه بدارد. و اگر کسی بیمار یا مسافر باشد (میتواند از رخصت استفاده کند و روزه ندارد و ) چندی از روزهای دیگر را (به اندازه آن روزها روزه بدارد ). خداوند آسایش شما را میخواهد و خواهان زحمت شما نیست، و (خداوند ماه رمضان و رخصت آن را برای شما روشن داشته است) تا تعداد (روزهای رمضان) را کامل گردانید و خدا را بر این که شما را ( به احکام دین که سعادتتان در آن است ) هدایت کرده است، بزرگ دارید و تا این که ( از همه نعمتهای او ) سپاسگزاری کنید.( بقره : 185). ‏
پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ درحدیثی قدسی که آن را از ربُّ العزه روایت می کند که فرمود:« کلُ عملِ ابن آدم لهُ إلاَّ الصِّیامَ فإنهُ لِی، وأنا أجزی به، والصِّیامُ جُنَّةٌ*هر عمل بنی آدم برای خود او است به جز روزه که برای من است و من پاداش آن را می دهم.و در ادامه فرمودند:« والصیام جنة، فإذا کان یوم صوم أحدکم فلا یرفُث ولا یصخب فإن سابَّه أحد أو قاتله فلیقل إنی صائم، والذی نفس محمد بیده لخَلوف فمِ الصائم أطیب عند الله من ریح المسک، للصائم فرحتان یفرحهما، إذ أفطر فرح بفطره، وإذا لقی ربه فرح بصومه* روزه به مثابه ی سپر است ( در مقابل دوزخ یا گناهان) پس اگر یکی از شما روزه باشد، باید ناسزا نگوید و فریاد نزند، و اگر کسی او را دشنام داد و با او به جنگ افتاد ، باید بگوید: من روزه ام، سوگند به خدایی که جان محمّد در دست اوست، بوی دهان روزه دار نزد خداوند از بوی مُشک خوشبوتر است.برای روزه دار دوبار خوشحال می شود: نخست هنگامی که بعد از اتمام روز روزه اش را افطار می کند، دوّم هنگامی که پروردگارش را ملاقات می نماید از روزه گرفتنش خوشحال می شود. (بخاری ومسلم).
3 – مردم به گروههای مختلفی تقسیم می شوند، دوست داری با کدام گروه باشی؟
خداوند می فرماید: ((یا قَوْمَنَا أَجِیبُوا دَاعِی اللهِ وَآمِنُوا بِهِ یغْفِرْ لَکُم مِّن ذُنُوبِکُمْ وَیجِرْکُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ* وَمَن لاَّ یجِبْ دَاعِی اللهِ فَلَیسَ بِمُعْجِزٍ فِی الأَرْضِ وَلَیسَ لَهُ مِن دُونِهِ أَوْلِیاءُ أُولَئِکَ فِی ضَلاَلٍ مُّبِینٍ* ای قوم ما! سخنان فراخواننده الهی را بپذیرید، و به او ایمان بیاورید، تا خدا گناهانتان را بیامرزد و شما را در پناه خویش از عذاب سخت آخرت محفوظ و مصون دارد.‏ ‏هر کس هم سخنان فراخواننده الهی را نپذیرد، نمی‌تواند خدای را از دستیابی به خود در زمین ناتوان کند ( و خویشتن را از چنگال عذاب الهی پناه دهد، و از دست انتقام او بگریزد )، و برای او جز خدا هیچ ولیها و یاورهائی نیست. چنین کسانی در گمراهی آشکاری هستند .‏ (أحقاف: 31-32)و نیز خداوند می فرماید: ((وَاللَّیلِ إِذَا یغْشَى* وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى* وَمَا خَلَقَ الذَّکَرَ وَالأُنْثَى* إِنَّ سَعْیکُمْ لَشَتَّى* ‏سوگند به شب در آن هنگام که می‌پوشاند!‏ ‏و به روز سوگند در آن هنگام که جلوه‌گر و روشن می‌گردد!‏ ‏و به آن که نر و ماده را می‌آفریند .‏ ‏سعی و تلاش شما جوراجور و گوناگون است . (لیل: 1-4).
ترمذی و احمد با سند نیکو روایت می کنند که پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ فرمودند: «رغمَ أنفُ رجلٍ دخلَ علیهِ رمضان فانسلخ قبل أن یغفر له* به خاک مالیده شود بینی کسی که رمضان را دریابد اما در حالی آن را به پایان برساند که (با اعمال صالح و توبه نصوح موجبات بخشش گناهانش را فراهم نکرده باشد و) و مورد بخشایش خداوند قرار نگیرد.
4- نظم و نظام بی نظیر مسلمان در روزهای رمضان:
الف: نظم و نظام او در رابطه با نفس خویش(انسان روزه دار با انجام دادن عبادت منظم و توبه و استغفار زمینه نزول رحمت الهی را فراهم می نماید): خداوند می فرماید: ((یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا.. ‏ای مؤمنان ! به درگاه خدا برگردید و توبه خالصانه‌ای بکنید(تحریم: 8) و نیز می فرماید: ﴿فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کَانَ غَفَّارًا*یرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَیکُم مِّدْرَارًا*‏و بدیشان گفته‌ام:از پروردگار خویش طلب آمرزش کنید که او بسیار آمرزنده است‏. ( اگر چنین کنید ) خدا از آسمان بارانهای پر خیر و برکت را پیاپی می‌باراند ..) (نوح: 10-11).
امام محمّد غزالی می فرماید: روزه سه درجه دارد: اوّل روزه عموم مردم، دوّم :روزه خصوص، سوم روزه خواص الخواص؛ اما روزه عموم مردم عبارت است از نگاهداشتن شکم از ارضاء شهوت، روزه خواص عبارت است از حفظ همه اعضا از جمله گوش، چشم، زبان، دست ، پا و دیگر اعضای بدن از همه گناهان، و اما روزه خواص الخواص عبارت است از: نگهداری قلب به طور کلی از فکرهای پلید، افکار دنیوی، و منع آن از تفکر و اندیشیدن در غیر الله.

ب- تنظیم و اصلاح خانواده: خداوند می فرماید: ((یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا.. ‏ای مؤمنان ! خود و خانواده خویش را از آتش دوزخی بر کنار دارید (تحریم:6) و نیز می فرماید: ((وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاَةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیهَا لاَ نَسْأَلُکَ رِزْقًا.. ‏خانواده خود را به گزاردن نماز دستور بده و خود نیز بر اقامه آن ثابت و ماندگار باش.(طه: 132) . پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ می فرماید: کُلُکُم راعٍ وکُلکُم مَسئولٌ عَن رَعیتِهِ، اَلإمامُ راعٍ ومَسئولٌ عَن رعیتِهِ،َوالرَّجُلُ راعٍ فی أهلهِ ومسئولٌ عن رعیتهِ، وَالمرأةُراعیةٌ فی بیتِ زَوجِها ومسئولةٌ عَن رَعیتِها، وَالخادِمُ راعٍ فی مال سیدهِ ومسئولٌ عَن رعیتهِ، وکُلُکُم راعٍ ومَسئولٌ عن رعیتِهِ * همه ی شما ناظر و مراقب و همه شما مسئول زیر دستان خود می باشید، رهبر ناظر و مسئول زیر دستان خود و مرد مسئول خانواده و زیر دستان خود است، و زن در خانه ی شوهرش مراقب و مسئول زیر دستان خود است، خادم مراقب و مسئول مال سیدش است، پس همه ی شما ناظر ، مراقب و مسئول زیر دستان خود هستید. (بخاری ومسلم)
ج: تنظیم و اصلاح جامعه: خداوند می فرماید: ((لاَ خَیرَ فِی کَثِیرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَینَ النَّاسِ.. ‏در بسیاری از نجواها و پچ‌پچ‌هایشان خیر و خوبی نیست، مگر در نجواها و پچ‌پچ‌های آن کسی که به صدقه و احسانی یا به کار نیکو و پسندیده‌ای یا اصلاح بین مردم دستور دهد) (نساء: 114). و خداوند می فرماید: وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِّمَّن دَعَا إِلَى اللهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ *وَلاَ تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلاَ السَّیئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَینَکَ وَبَینَهُ عَدَاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِی حَمِیمٌ * ‏گفتار چه کسی بهتر از گفتار کسی است که مردمان را به سوی خدا می‌خواند و کارهای شایسته می‌کند و اعلام می‌دارد که من از زمره مسلمانان ( و منقادان اوامر یزدان ) هستم‌ ؟‏ ‏نیکی و بدی یکسان نیست . ( هرگز بدی را با بدی ، و زشتی را با زشتی پاسخ مگوی . بلکه بدی و زشتی دیگران را ) با زیباترین طریقه و بهترین شیوه پاسخ بده . نتیجه این کار ، آن خواهد شد که کسی که میان تو و میان او دشمنانگی بوده است ، به ناگاه همچون دوست صمیمی گردد .(فصلت: 33-34).
پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَیه وَسَلَّمَ فرمودند: « لأن یهدی اللهُ على یدَیکَ رجلاً واحدًا خَیرٌ مِما طلَعَت عَلیهِ الشَّمسُ * اگر موجب هدایت یک شخص شوی، برایت از آنچه که خورشید بر آن طلوع کرده است بهتر می باشد. (متفق علیه) و نیز می فرماید: « ألا أخبرُکُم بِأفضلَ مِن درجةِ الصیامِ والصَّلاةِ والصدقةِ؟ قالُوا بلى، قالَ: صَلاحُ ذات البَینِ فَإنَّ فَسادَ البَینِ هیَ الحالقَة* آیا شما از چیزی بهتر از درجه روزه، نماز و صدقه است آگاه ننمایم؟ همه گفتند بله ای پیامبر خدا، پیامبر فرمود: اصلاح میان مردم، زیرا ایجاد فساد و فتنه میان مردم تراشنده و از بین برنده (ی نیکیها) است. ( أبو وداود وترمذی)